تفکر هوشمندانه؛ چطور تفکر هوشمندانه داشته باشیم؟
۸ تکنیک و راه‌کار برای تفکر هوشمندانه
نویسنده: مهدی حکیم، مبتکر و مدرس مهندسی فکر و ذهن هوشمند
اصلاً چرا فکر کنیم؟
قبل از بررسی تفکر هوشمندانه باید یک سؤال از شما بپرسم. آیا تا به حال به این موضوع فکر کردید که چرا فکر می‌کنیم؟ یا غرق در زندگی روزمره بوده‌اید و فرصتی برای فکر کردن به این موضوع نداشتید؟
تفکر هوشمندانه دقیقاً از همین نقطه آغاز می‌شود.
اولین رفتار غیر هوشمندانه در تفکر این است که به خاطر مشغله، وقتی برای فکر کردن اختصاص ندهیم.
به این ترتیب اغلب مردم جامعه در تمام دنیا در دسته غیر هوشمند قرار خواهند گرفت. فکر کنم این درصد بالای نود و پنج درصد باشد. امیداورم شما از این دسته نباشید.
برگردیم به سؤال اصلی این قسمت: چرا فکر کنیم؟
فواید فکر کردن:
به جای توضیحات بسیار زیاد، فواید فکر کردن را به صورت گذرا و سریع با شما در میان می‌گذارم.
فکر کردن هزینه‌های شما را بسیار کاهش می‌دهد.
چطور چنین چیزی امکان پذیر است؟ با فکر کردن، در واقع نیاز به تجربه و هزینه کردن را کاهش می‌دهید. با فکر کردن به همان نتایجی خواهید رسید که قرار است با هزینه کردن و تجربه کردن به آن‌ها دست پیدا کنید.
فکر کردن به شما کمک می‌کند تا راه حل‌های بهتری کشف کنید.
اغلب مردم هنگامی که با مشکلی روبرو می‌شوند، برای حل آن به تجربیات گذشته خود مراجعه می‌کنند. یعنی تفکر تعطیل است و چشم بسته همان تجربیات سابق خودشان را تکرار می‌کنند. طبیعی است که هیچ پیشرفتی هم برایشان حاصل نشود. شاید هم به صورت مکرر و دومینووار در مشکلات می‌افتند. مانند کسی که برای حل مشکلات جسمی خود به داروهای شیمیایی مراجعه می‌کند. در ادامه عوارض داروهای شیمیایی مشکلات جدیدی برای او می‌سازد. در این حالت دوباره به داروی شیمیایی بعدی مراجعه می‌کند. این چرخه به صورت مستمر ادامه پیدا می‌کند.
فکر کردن باعث می‌شود با مشکلات بسیار کمتری مواجه شوید.
برخی فکر می‌کنند مشکلات قسمتی از زندگی هستند. چه باور اشتباهی! مشکلات قسمتی از زندگی نیستند و قرار نبوده همیشه درگیر مشکلات باشیم. بلکه قرار بوده تا همواره رشد کنیم. نود و پنج درصد مردم، رشد را فراموش کردند و همواره درگیر مشکلات هستند. از این مشکل به آن مشکل.
وقتی که کسی فکر کردن بلد باشد، مسیر زندگی‌اش را به گونه‌ای طراحی می‌کند که کمتر درگیر مشکلات شود. همچنین با همان سلاح تفکر، می‌تواند مشکلات احتمالی را به سرعت حل کند. با این حساب در مشکلات غرق نمی‌شود و به هدف اصلی خود، یعنی رشد و پیشرفت می‌رسد. پس فکر کردن یک نوع پیشگیری هم به حساب می‌آید؛ به همین ترتیب هزینه‌ها نیز کاهش پیدا می‌کند.
فکر کردن می‌تواند سودهای کلانی برای شما به ارمغان آورد.
به نظر شما چگونه می‌توانیم با فکر کردن به سودهای کلان دست پیدا کنیم؟ اگر با بازار کسب و کار آشنا باشید، می‌دانید که ایده‌های خوب در کنار عملگرایی سود بسیار زیادی خلق می‌کنند. ولی این ایده‌های خوب، به راحتی به ذهن هر کسی نمی‌رسند. با فکر کردن (و صد البته فکر کردن صحیح) شما می‌توانید به قدرت خلق ایده‌های ناب و دست اول برسید.
فکر کردن تعادل جسمی و روانی در شما ایجاد می‌کند.
دوباره منظور من، فکر کردن صحیح، اصولی و هوشمندانه است. فکر کردن درست، تعادل جسمی روانی در شما ایجاد می‌کند. فکر کردن نادرست یکی از عوامل اصلی مشکلات جسمی و روانی است. این حالت در مشکلات روانی بیشتر مشاهده می‌شود.
تولید لذت و کاهش درد
شاید یکی از جالب‌ترین فواید خوب فکر کردن همین نکته باشد؛ البته کسی به آن توجهی ندارد و تکنیک‌های آن را بلد نیست. پس طبیعی است که از آن استفاده نکند. ولی این اتفاقی است که بسیار زیاد برای من رخ می‌دهد. شاید بپرسید چگونه؟ از تفکر هوشمندانه و تکنیک‌های آن استفاده کنید.
فکر می‌کنید فواید خوب فکر کردن به همین چند مورد ختم می‌شود؟ خیر! تا الآن شاید یک درصد از فواید تفکر را برای شما گفتم. ولی اگر همه فواید آن را بدانید و واقعاً برایتان اهمیت داشته باشد، زندگی شما مثل گذشته نخواهد بود. این اتفاقی است که برای من سال‌هاست که افتاده است. برای آشنایی بیشتر با فواید تفکر و کارکرد و روش‌های کاربردی آن کتاب بازسازی ذهن هوشمند صفرم و یکم را به شما پیشنهاد می‌کنم که حتما مطالعه کنید.
چند راه‌کار برای داشتن تفکر هوشمندانه:
همانطور که گفتم هر تفکری مفید نیست. حتی می‌تواند بسیار مضر باشد. پس باید بر روی تفکر مفید و هوشمندانه تمرکز کنیم. در این قسمت تنها چند راه‌کار اولیه برای شکل‌گیری یک تفکر هوشمندانه به شما پیشنهاد می‌کنم. این پیشنهادها، شاید ساده به نظر بیایند؛ ولی اگر همین چند نکته را رعایت کنید، تفکر شما به شکل صعودی و با شیب تند رشد خواهد کرد.
قبل از قضاوت، آگاهانه تحلیل کنید.
یکی از بزرگترین مشکلات انسان‌ها همین موضوع است. اغلب بدون تحلیل و بررسی و بر اساس تجربیات ناقص گذشته، به قضاوت می‌پردازند. یک انسان هوشمند، می‌داند که قبل از قضاوت، باید اطلاعات جامع و کافی داشته باشد. پس برای هوشمند بودن لازم است درباره هر موضوعی به اطلاعات کافی دست پیدا کنید. امروزه یافتن اطلاعات بسیار راحت است. کافی است درباره هر موضوعی به اینترنت مراجعه کنید و منابع مختلف را بررسی کنید. ولی اطلاعات به تنهایی کافی نیست. روش تحلیل صحیح اطلاعات مهم‌تر از خود اطلاعات است. پس خودتان را محدود به اطلاعات نکنید. به جای آن، روش‌های مختلف تفکر را فرا بگیرید.
مهم‌ترین نکته‌ای که روش‌های تفکر را مشخص می‌کند، شناخت اهداف پنهانی و عمیق یک مسأله است.
بنویسید
سعی کنید افکار خودتان را در رابطه با موضوعات مختلف مکتوب کنید. برای این کار یک دفتر مخصوص داشته باشید. افکار می‌آیند و می‌روند. پس باید سریعاً آن‌ها را صید کنید. پس از مدتی افکار بسیار زیادی خواهید داشت و این افکار می‌توانند شما را به سمت افکار بعدی هدایت کنند. بعد از مدتی، می‌توانید افکار خود را مرور کنید و نکات جدیدی نسبت به ایده‌های خودتان کشف کنید. نوشتن مستمر همانند یک درخت پربار است که مدام در حال رشد است. همواره ساقه‌ها و برگ‌های آن پربارتر خواهد شد. پس شروع کنید و ایده‌های خود را بنویسید.
خودتان را همواره نقد کنید.
یکی از ترسناک‌ترین رفتارها برای یک انسان، نقد شدن است. ولی همان‌قدر که نقد شدن دردناک است، می‌تواند مفید هم باشد. لازم نیست در نقد خودتان وسواس داشته باشید. کافی است که هدفتان بهتر شدن باشد و اشتباهات و موانعی که از طرف خودتان است را ببینید. پذیرفتن اشتباهات خودمان، هم صرفه‌جویی است و هم سرمایه‌گذاری.
راه‌کار دوم و سوم را با هم ترکیب کنید.
هر روز، فعالیت‌ها و رفتارهای خودتان را در زمینه‌های مختلف مرور کنید. زمینه‌های کاری، زمینه‌های ارتباطی و زمینه‌های فردی. اشتباهات خودتان را مرور کنید. راه جایگزین و راه‌کارهای بهتر را نیز مشخص کنید. و همه این موارد را یادداشت کنید. پس از مدتی، رفتار شما خود به خود تغییر خواهد کرد. نیازی نیست به خودتان فشاری وارد کنید.
یک مهارت غیر مرتبط با کار فعلی خودتان فرا بگیرید.
فراگیری یک مهارت جدید می‌تواند دید شما را نسبت به مسائل تغییر دهد. تغییر دید شما و وسیع‌تر شدن آن، بخشی از هوشمند شدن است. هر چند که هوشمندی به این مورد ختم نمی‌شود و باید از این نیز فراتر بروید. می‌توانید از مهارت‌های هنری یا مهارت‌های جسمی جدید استفاده کنید.
نسبت به یک موضوع جدید اطلاعاتی کسب کنید. بهتر است اطلاعات کامل باشد.
اطلاعات جدید همواره به شما کمک می‌کند تا از سکون و ثابت ماندن تفکر خودتان جلوگیری کنید. هر چند که قبلا اشاره کردیم که اطلاعات به تنهایی کافی نیست. روش‌ها مهم‌تر از اطلاعات هستند. پس از الان برای کسب اطلاعات جدید نسبت به یک موضوع متفاوت، تصمیم بگیرید.
ورزش کنید، سالم غذا بخورید.
شاید ارتباط این مورد با تفکر هوشمندانه واضح نباشد. ولی جسم سالم، فرصت بهتر فکر کردن را برای شما فراهم می‌کند. هرچند که هیچ کدام از تکنیک‌های یاد شده به تنهایی منجر به هوشمند شدن کسی نخواهد شد. هوشمندی یک فرایند است که باید تمام مراحل آن اجرا شود.
تفکر اصولی و روش‌مند را فرا بگیرید.
مهم‌ترین نکته‌ای که می‌تواند شما را به یک انسان هوشمند تبدیل کند، فراگیری اصولی تفکر است. اگر توجه کنید، اغلب انسان‌ها به صورت تجربی فکر می‌کنند و نه اصولی. این موضوع طبیعی است. چرا که هیچ کسی نسبت به آن توجهی نداشته و برای آن نیز آموزشی وجود نداشته است. ولی یک انسان هوشمند، کلید هوشمندی خودش را کشف می‌کند. کلید اصلی هوشمندی، فراگیری اصولی روش‌های تفکر است. خوشبختانه این آموزش هم اکنون شکل گرفته است. دانش مهندسی فکر دانش جدیدی است که به شکل دقیق و کامل، این موضوع را حل کرده است. لازم است تا به تفکر، همانند هر مهارت دیگری توجه کنید. همانطور که هیچ کسی بدون آموزش، رانندگی یاد نمی‌گیرد، تفکر هوشمندانه نیز چنین است. ولی کمتر کسی این نکته را می‌داند. کمتر کسی نیز به دنبال یادگیری اصولی آن است.
در این مقاله هشت راه‌کار اساسی تفکر هوشمندانه را با هم فراگرفتیم. ولی اصلی‌ترین راه‌کار، پیدا کردن شاه‌کلید تفکر هوشمندانه است. شاه‌کلید تفکر هوشمندانه، فراگیری مسیر تفکر اصولی و یادگیری الگوهای فکری است. این الگوها در دانش مهندسی فکر آموزش داده می‌شوند. اگر به دنبال رشد تفکر هوشمندانه خود هستید، حتما از این دانش استفاده کنید.
[box type=”tip” fontsize=”20″ radius=”10″]اگر برای رشد هوشمند خودتان اهمیت قائل هستید، دستورالعمل زیر را به شما پیشنهاد می‌کنم.[/box]
۱ دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
سلام مطالب فوق العاده جذابی بود استفاده کردم ممنون از شما.